EBCED NEDİR?

Ebced, geleneksel Arap alfabesinin orijinal sıralamasının ilk dört harfi (elif, ba, cim, dal) üzerine kurulmuş, bu harflerin okunuşlarından (E-B-Ce-D) türetilen bir terimdir. Bu sistemde, Ebced rakamları olarak bilinen bir alfabetik sayı sistemi kullanılarak, kelimelerin, ifadelerin veya cümlelerin sayısal değerleri hesaplanır. Bu işlem, sözcüklerde veya metinlerde gizli bir şifrelemenin var olduğu fikrine dayanır.

EBCED HESABININ TARİHÇESİ

Ebced, antik Semitik alfabelerden türemiştir ve Mısır hiyerogliflerine dayanan protosemitik harflere kökenini dayandıran bir sistemdir. Bu sistemin ilk yaygın kullanımı Fenike ebcedi ile gerçekleşmiştir. Arap ebcedinin ise İbrani ve Aramî alfabelerinden esinlendiği su götürmez bir gerçektir. Ebced'in kökeninin Mısır hiyeroglif rakamları ile bir ilişki içerisinde olabileceği hakkında bazı fikirler mevcuttur.

Gün geçtikçe değişime uğrayan ebced, bu süreçte alfabelerin evrimi ve yapısal düzenlemeleriyle paralel bir yol izlemiştir. Örnek olarak, Arap alfabesine eklenen noktalı ve sesli harfler neticesinde ebced sistemi de bu değişiklikleri içermeye başlamıştır. Ebced hesabını kolayca hatırlamak için, Arap alfabesinin eski sıralamasını temsil eden ve bir anlamı olmayan özel kelimeler bir araya getirilerek bir cümle oluşturulmuştur: "ebced", "havvez", "huttî", "kelemen", "sa'fes", "karaşet", "sehhaz", "dazıg". Bu kelimeler hakkında birçok spekülasyon mevcuttur. Bu spekülasyonlardan birinde; bu kelimelerden altı tanesinin Medyen hükümdarlarına, altı şeytana veya haftanın günlerine atıfta bulunduğu ortaya atılmıştır. Arap dil bilimcileri "Müberred" ve "Seyrafi" ise, bu yorumların asılsız olduğunu, ebcedi oluşturan kelimelerin yabancı kökenli olduğunu belirtmişlerdir. Zamanla, bu kelimeler muska ve vefk gibi nesnelerde kullanılarak her birine belirli bir sayısal değer atfedilmiştir.

ARAP EBCEDİNDE SAYISAL DEĞERLER

Arap Ebced sisteminde, harflerin sayısal değerleri, Arap alfabesinin mevcut sıralamasından ziyade, İbranice ve Süryanice alfabelerinin sıralamasına dayanır. Günümüzdeki Arap alfabesi sıralaması, benzer harflere eklenen noktalar ve bu benzer harflerin yan yana getirilmesiyle oluşmuştur. Ebced'de harflerin sıralaması ve sayısal değerleri aşağıdaki gibidir:

Ayrıca, Arapçada doğal olarak bulunmayan ve özellikle Farsçadan alınarak Osmanlı Türkçesinde kullanılan pe, çim, je, gaf gibi harfler, ebced hesabında sırasıyla be, cim, ze ve kef ile aynı değere sahip olarak kabul edilir.

MBTI (Myers-Briggs Type Indicator) (Myers-Briggs Tip Göstergesi)

Myers-Briggs Tip Göstergesi (MBTI), bireylerin dünya algısını ve karar verme süreçlerini anlamak için kullanılan, kişisel tercihleri vurgulayan bir öz değerlendirme anketidir. Bu anket, genel nüfus için tasarlanmıştır ve doğuştan gelen kişilik çeşitliliğinin önemini öne çıkarır. MBTI'nın temel fikri, her birimizin olayları yorumlama ve düşünme şeklimizde belirgin tercihlere sahip olduğumuzdur. Bu tercihler, ilgilerimizi, ihtiyaçlarımızı, değerlerimizi ve motivasyonlarımızı şekillendirir.

Genellikle, günlük tercihlerimizde kendi uzmanlık alanlarımıza yönelme eğilimindeyiz; burada kendimizi daha yetenekli ve rahat tanımlarız. Ancak, uzmanlık dışı alanlarda tercihler yaptığımızda, bu alanlarda beceri kazanmamıza rağmen, yabancılık ve zorlanma hissi yaşarız ve bu, ekstra çaba gerektirir. Kişilik tipimize uygun seçimler yaptığımızda, kendimizi daha yetkin, doğal ve enerjik hissederiz.

Myers-Briggs Tip Göstergesi, insan kişiliklerinin 16 farklı tipe ayrıldığını savunur. Bu tipler, dört temel kişilik özelliğinin çeşitli kombinasyonlarından oluşur: insanların nereye enerji yönelttiği (içe/dışa dönüklük), bilgiyi nasıl işlediği (sezgisel/duyusal), karar alma biçimi (mantıksal/duygusal) ve dış dünyaya yaklaşımı (algısal/yargısal). Bu özelliklerin farklı harf kombinasyonlarıyla temsil edildiği 16 MBTI tipi şu şekilde sınıflandırılır:

I: İçe dönükler

E: Dışa dönükler

S: Sağduyulular, duyumsayanlar

N: Sezgilerini kullananlar

T: Düşünenler

F: Hissedenler

J: Yargılayanlar

P: Kavrayanlar

Zanaatkarlar Grubu

Kurucular (ESTP): Kendinden emin, atılgan, iletişimde ustalar. Zeka ve çabukluklarıyla öne çıkarlar.
Ustalar (ISTP): Teknik beceride uzmanlar. Pratik, anlık durumlara odaklı, bağımsızlar.
Oyuncular (ESFP): Sahne sanatlarında yetenekliler, sosyal ve eğlenceyi seven kişiler.
Düzenleyiciler (ISFP): Sanata düşkün, sezgileri güçlü, hassas ve duyarlı kişilikler.

Vasiler Grubu

Amirler (ESTJ): Sorumluluk sahibi, düzen ve kural yaratmada yetenekliler, lider ruhlu.
Müfettişler (ISTJ): Görev odaklı, otoriteye saygılı, titiz ve saygın.
Destekçiler (ESFJ): Sosyal, yardımsever, eleştiriye duyarlı.
Koruyucular (ISFJ): Başkalarını koruma eğiliminde, savurganlığa karşı, çalışkan ve fedakarlar.

İdealistler Grubu

Öğretmenler (ENFJ): Eğitimde etkili, öğrencilerin potansiyelini keşfeden, şefkatli ve hassas.
Danışmanlar (INFJ): Manevi değerlere önem veren, derin duygusal hislere sahip, rehberlikte başarılı.
Şampiyonlar (ENFP): İlham verici, yenilikçi, bağımsız.
Şifacılar (INFP): Derin şefkat duygusuyla donanmış, sembolik anlamları çözebilen, anlamlı yaşam arayışında.

Akılcılar Grubu

Mareşal (ENTJ): Liderlik becerileri yüksek, öngörülü, kararlı, düzenli.
Tepe Yöneticiler (INTJ): Otorite sahibi, kendine güvenen, pratik çözüm bulabilen.
Kaşifler (ENTP): Mekanik ve sistemlerde uzman, meraklı, bağımsız yönetici arzusu.
Mimarlar (INTP): Analitik, mantıklı, içe dönük ve sakin.